Regestendatenbank - 201.916 Regesten im Volltext

RI I Karolinger 715-918 (926/962) - RI I,4,3

Sie sehen den Datensatz 267 von insgesamt 727.

Papst Johannes (VIII.) bestätigt (indulgemus, concedimus atque confirmamus) Kaiser Karl (dem Kahlen) (filio nostro glorioso Carolo imperatori Augusto), Abt Geilo des Klosters SS. Maria und Philibert in Tournus und den dort ansässigen Mönchen (Geiloni inclyto abbati dilectisque fillis in Trenorchio monasterio sanctę ... virginis Dei genitricis Marię atque ... Filiberto) auf Bitten Kaiser Karls (des Kahlen) dessen Privileg (Lot-Tessier, Recueil II 266-268 n. 344) für die in der vallis angusta gelegene cella Goudet im Pagus Velay (cellam quae vocatur Godith in pago Vallavensi, in loco qui dicitur Valiis Augusta), das dieser auf Intervention des princeps Desiderius (per deprecationem Desiderii principis) erlassen hatte; der Papst verbietet Besitzstörung, erläßt Alienationsverbot, setzt fest, daß der Ortsbischof außer auf Einladung des Abtes oder der Mönche keinerlei Amtshandlungen in der Kirche Goudet vollziehen dürfe, und bedroht jegliche Zuwiderhandlung mit dem Anathem.

Originaldatierung:
Scriptum per manum Anastasii notarii regionarii et scriniarii sanctae Romanae ecclesiae in mense Junio indictione quinta [decima]. Bene valete.
Incipit:
Postquam enim auxiliante Christo ecclesiae ...

Überlieferung/Literatur

Orig.: –.

Kop.: 17. Jh., Paris Bibl. nat.: Ms. lat. 12700 fol. 126r-126v; 17. Jh., Berlin Staatbibl. Preuß. Kulturbesitz: Cod. Phill. 1757 Nr. IV fol. 102r.

Erw.: Urk. Calixts II. 1119 Mai 10 (Robert, Bullaire I p. 15 n. 13); Urk. Innozenz' IV. 1246 Jan. 29 (Potthast 12002, Juenin, Hist. de Tournus 203).

Faks.: Champollion-Figeac, Chartes et manuscrits sur papyrus III 1.

Drucke: Chifflet, Hist. de Tournus 223; Labbe-Cossart, Conc. IX 242; Hardouin, Acta conc. VI 125; Juenin, Hist. de Tournus 97; Cocquelines-Mainardi, Bull. Rom. I 213 n. 12; Mansi, Coll. XVII 251f.; Marini, papiri dipl. 28 n. 18; Migne, PL CXXVI 735f.; Tomassetti, Bull. Rom. I 343.

Reg.: J 2335; Poupardin, Monuments Saint-Philibert 116 n. 17; JE 3107.

Lit.: Cartron, Domaine 536; Arnold, Johannes 127-133.

Kommentar

Zur Überlieferung vgl. Ramackers, PUU Frankreich V 30 Anm. 3 zur Berliner Kopie aus dem Nachlaß Chifflets; neu hinzugefügt ist Paris Ms. lat. 12700. Der in dieser Handschrift stehende Hinweis in plumbo Johannis pp verweist vielleicht auf die Bulle des Originals, das heute nicht mehr vorliegt, das aber Chifflet noch sah, der seiner Edition deshalb Ex autographo in philyra voranstellte. Schon Innozenz IV. wies aber auf den schlechten Erhaltungszustand hin. Champollion-Figeac scheint auch noch Reste des Originals gesehen zu haben. Lot-Tessier, Recueil II 266-268 n. 344 sieht das vorliegende Diplom als eine Fälschung an, verweist jedoch auf eine Synodalurkunde von 875, die ausdrücklich die von Desiderius gestiftete cella erwähnt (Chifflet 215f.). Zudem sei das Priorat Goudet noch im 18. Jh. von Tournus abhängig gewesen. Anzumerken ist in diesem Zusammenhang, daß die cella Goudet bereits aus dem erwähnten Privileg Karls des Kahlen (Lot-Tessier, Recueil II 266-268 n. 344) bekannt ist. Auch Poupardin ordnet die Urkunde als "acte faux" ein; zwar datiert er sie auf Juni 876 oder 877, hebt aber hervor, daß diese Datierung, die als einzige für die Regierungszeit Kaiser Karls des Kahlen in Frage komme, nicht mit der angegebenen fünften Indiktion zu vereinbaren sei. Statt indictione quinta ist mit Juenin wohl besser decima zu lesen, die mit der Datierung auf Juni 877 bei Chifflet übereinstimmen würde. Insgesamt sind die für den Fälschungscharakter angeführten Argumente zu schwach, um die Unechtheit des Privilegs definitiv zu beweisen. Zur Verwendung des LD vgl. Santifaller, LD 96. Zu weiteren, teils auch gefälschten Privilegien für Tournus vgl. n. 196, n. †?197 und n. †332.

Nachträge

Nachtrag einreichen
Einreichen
Empfohlene Zitierweise

RI I,4,3 n. 267, in: Regesta Imperii Online,
URI: http://www.regesta-imperii.de/id/c4987a58-ee34-4c31-bbb5-6782d8cd5dec
(Abgerufen am 28.03.2024).