Regestendatenbank - 201.916 Regesten im Volltext

RI IV Lothar III. und ältere Staufer (1125-1197) - RI IV,4,4,5

Sie sehen den Datensatz 344 von insgesamt 1387.

Cölestin III. bestätigt Erzbischof Hubald von Pisa, zugleich Legat des Apostolischen Stuhls (Hubaldo archiepiscopo Pisano apostolice sedis legato), wie Hadrian (IV.), Alexander (III.) und Clemens (III.) die Übertragung Innocenz’ (II.), der angesichts der schweren Verluste im Krieg zwischen den Städten Pisa und Genua (inter Pisanam et Ianuensem civitates) als Ausgleich für die Pisaner Bistümer auf Korsika (in insula Corsice) dessen Vorgänger, Erzbischof Humbert (archiepiscopo Humberto), Galtellì und Civita im Judikat von Gallura (auf Sardinien) und Populonia (Massa Marittima) (in Gallurensi iudicatu duos episcopatus, Galtelinensem videlicet et Civitatensem, et Popoliniensem episcopatum) nach Metropolitanrecht unterstellt hatte; der Papst bestätigt weiterhin die Übergabe des Primats der Kirchenprovinz Torres (primatus honorem Turritane provincie) durch seine Vorgänger sowie den Primat über Cagliari und Arborea (primatum super Caralitanam et Arborensem provincias) mit den genannten Einschränkungen und ausgenommen das Recht der Berufung beider Erzbischöfe zu Konzilien nach Pisa, die nur mit Wissen des Papstes erfolgen soll, während er über Torres den Primat, wie er geschenkt wurde, ausüben soll; der Papst bekräftigt die von Urban (II.) übertragene und durch Innocenz (II.), Eugen (III.), Anastasius (IV.) und Alexander (III.) bestätigte Legation in Sardinien (legationem ... Sardinie) und erlaubt, zur Erhöhung der Ehre der Stadt Pisa (Pisana civitas) bei Prozessionen ein weißes Pferd mit weißer Prunkdecke zu benutzen sowie Kreuz und Christusfahne in den Kirchenprovinzen und in jenem Bereich des Bistums Volterra (Vulterranensis episcopatus) zu führen, durch den man aus dem Bistum Pisa in das Bistum von Populonia (Massa Marittima) gelangt; der Papst gewährt ihm das Pallium, das er nach der Gewohnheit der Pisaner Kirche bei der Konsekration der drei Bischöfe von Aleria, Ajaccio und Sagone auf Korsika (trium episcoporum in Corsica, Alleriensis scilicet, Aiacensis et Saguntini) und der beiden genannten auf Sardinien (predictorum duorum in Sardinia) sowie des Bischofs von Populonia (Massa Marittima) (Popoloniensis episcopi) tragen soll, deren Metropolit er ist.

Originaldatierung:
Dat. Rome apud sanctum Petrum pm. Egidii s. Nicolai in carcere Tulliano diaconi cardinalis non. feb. ind. 10 inc. 1191 pont. a. 1.
Incipit:
Si sua cuique iura illibata
Unterschriften:
  • Celestinus catholice ecclesie episcopus Albinus Albanensis ep.
  • Octavianus Hostiensis et Velletrensis ep.
  • Pandulfus presb. card. basilice XII apostolorum
  • Melior presb. card. ss. Iohannis et Pauli
  • Iordanus presb. card. s. Pudentiane
  • Iohannes s. Clementis. card. et Tuscanensis ep.
  • Romanus presb. card. s. Anastasie
  • Hugo presb. card. tit. ss. Silvestri et Martini tit. Equitii
  • Iohannes presb. card. s. Stephani in Celio monte
  • Gratianus diac. card. ss. Cosme et Damiani
  • Gerardus diac. card. s. Adriani
  • Soffredus diac. card. s. Marie in via lata
  • Bernardus diac. card. s. Marie Nove
  • Gregorius diac. card. s. Marie in Aquiro
  • Gregorius diac. card. s. Georgii ad velum aureum
  • Lotharius diac. card. ss. Sergii et Bacchi
  • Nicolaus diac. card. s. Marie in Cosmedin

Überlieferung/Literatur

Überl.: Orig., Pisa, Arch. di Stato, Atti pubblici; Kopie 14. Jh., Pisa, Arch. di Stato, Atti pubblici (Kopie von 1340 März 31).

Drucke: Machin, Defensio 2 S. 148-149 (Auszug); Vivianus, De iure patronatus S. 81-82.

Reg.: JL 16809 (J 10353); Ughelli/Coleti, Italia sacra 3 Sp. 409; Migne, PL 206 Sp. 913 Nr. 56 (nach Ughelli/Coleti); IP III S. 329-330 Nr. 54; Caturegli, Regesto Pisa S. 463 Nr. 593.

Kommentar

Zur Überlieferung vgl. Kehr, PUU Pisa S. 177 = Acta Rom. pont. 1 S. 35, Kehr, PUU Rom 2 S. 369 = Acta Rom. pont. 2 S. 522, Kehr, PUU römische Bibliotheken II S. 90 = Acta Rom. pont. 4 S. 90 und Kehr, PUU westliche Toscana S. 598 = Acta Rom. pont. 4 S. 275. – Die genannten Urkk. sind das verlorene Privileg Innocenz’ II. mit dem erschlossenen Datum 1133 Mai 25 (JL – , IP III S. 324 Nr. *23) sowie jenes von 1138 April 22 (JL 7890, IP III S. 325 Nr. 26, Pflugk-Harttung, Acta 2 S. 294-295 Nr. 332), Hadrians IV. von 1157 Mai 31 (JL 10286, IP III S. 326 Nr. 36, Pflugk-Harttung, Acta 3 S. 181-182 Nr. 171), Alexanders III. von 1176 April 11 (JL 12692, IP III S. 327 Nr. 42, Cappelletti, Chiese 16 S. 117-119) und Clemens’ III. von 1188 Januar 7 (Böhmer-Schmidt, Papstregesten Clemens’ III. Nr. 30), das neben den ungenannten Privilegien Lucius’ III. von 1181 November 12 (Böhmer-Baaken-Schmidt, Papstregesten Lucius’ III. 1 Nr. 15) und Urbans III. von 1186 Oktober 30 (Böhmer-Schmidt, Papstregesten Urbans III. Nr. 299) VU war. – Vgl. zu den päpstlichen Schenkungen Violante, Le concessioni pontificie S. 43-56 sowie zum Verlauf des Streits Maleczek, Das Frieden stiftende Papsttum S. 260-264. Zur Entwicklung der Pisaner Rechte auf den Inseln vgl. Rossi-Sabatini, L’espansione di Pisa S. 31-42, Zaccagnini, Il giuramento S. 40-50, Scalfati, Ego episcopus firmavi S. 161-168 und Ceccarelli Lemut, Per la storia della chiesa pisana S. 216-219; zu den Urkk. Innocenz’ II. vgl. Ceccarelli Lemut, La sede metropolitana S. 154f. (mit Druck des Privilegs von 1138 S. 167-170 Nr. 3); zu den Rechten in Sardinien und zur VU Alexanders III. vgl. Turtas, L’arcivescovo di Pisa S. 216-219. Zum Judikat von Gallura vgl. Day, La Sardegna S. 20 und S. 52 (Karten) sowie S. 58 und LexMA 4 Sp. 1097f.; zu den Diözesen Galtellì und Civita-Olbia vgl. IP X S. 421f., zu den Erzdiözesen Arborea (Sitz in Oristano) vgl. IP X S. 453f., zu Cagliari vgl. IP X S. 394f. und zu Torres (jetzt Porto Torres) IP X S. 426f. sowie LexMA 8 Sp. 879f. Zur Übertragung des Bischofssitzes von Populonia nach Massa Marittima vgl. IP III S. 268f. und LexMA 6 Sp. 369f. Vgl. zu den drei genannten Bistümern auf Korsika IP X S. 462f. sowie zu Aleria LexMA 1 Sp. 352f. und zu Ajaccio Sp. 248.

Nachträge

Nachtrag einreichen
Einreichen
Empfohlene Zitierweise

RI IV,4,4,5 n. 344, in: Regesta Imperii Online,
URI: http://www.regesta-imperii.de/id/bd53ac95-aecf-400a-9802-8ff00e69e479
(Abgerufen am 18.04.2024).