Regestendatenbank - 201.916 Regesten im Volltext

RI I Karolinger 715-918 (926/962) - RI I,4,3

Sie sehen den Datensatz 659 von insgesamt 727.

Papst Johannes (VIII.) teilt den Bischöfen, dem Klerus und dem Volk der Kirche von Mailand (omnibus reverentissimis episcopis et sacerdotibus seu clero ac populo sanctę Mediolanensis ecclesię) mit, daß er ihnen Hilfe zukommen lassen werde; der Papst bestimmt (nostro statuto decernimus atque ... statuimus) für den Presbyter Hadericus, Abt der Klöster S. Protaso ad monachos und S. Simpliciano (monasteriorum beatorum ... Gervasii et Protasii atque Simpliciani), (Vorsteher) des Xenodochiums SS. Cosmas et Damianus (xenodochii sanctorum Cosme et Damiani quod Romanorum dicitur) und (Inhaber) anderer Benefizien und Patrimonien innerhalb und außerhalb Mailands (aliorum tuorum beneficiorum vel patrimoniorum infra vel extra civitatem Mediolanensem), wegen seiner Treue, daß sich niemand (nulli umquam archiepiscoporum vel sacerdotum aut cuiuslibet ordinis clericorum ... Mediolanensis ecclesię nec aliarum ecclesiarum neque alicui magne parveque persone) an seinem Besitz oder einem anderen Gut vergehen dürfe (beneficiis et patrimoniis vel aliquibus propriis rebus mobilibus); er stellt Hadericus, sein Gut und die Mönche beider Klöster (cum propriis beneficiis et cum omnibus tuis hominibus utriusque ordinis) unter den Schutz des apostolischen Stuhls (sub apostolicę sedis successorumque nostrorum tutamine), bedroht jeden, der gegen diese Bestimmung verstößt, bis zur Ableistung einer Buße mit der Exkommunikation und befiehlt (precipimus), daß Hadericus vor jedem weiteren Urteil der Rechtsprechung des Apostolischen Stuhls unterworfen sei (te nusquam cuiuslibet episcopi vel sacerdotis subiacere iudicio, quosque in nostram vel successorum nostrorum libere ac securiter ... presentiam venias).

Originaldatierung:
Data ut supra.
Incipit:
Boni patrisfamilias, quem bene et ...

Überlieferung/Literatur

Orig.: –.

Kop.: 11. Jh., Rom Arch. Vat.: Reg. Vat. I fol. 106v; 16. Jh., Rom Arch. Vat.: Arm. XXXI, t. 1 fol. 200r.

Drucke: Carafa, Epist. III 484; Conc. coll. reg. XXIV 309; Labbe-Cossart, Conc. IX 190; Cocquelines-Mainardi, Bull. Rom. I 220f.; Mansi, Coll. XVII 195; Migne, PL CXXVI 926; Tomassetti, Bull. Rom. I 357 n. 24; MG Epist. VII 237f. n. 269.

Reg.: J 2564; JE 3342; IP VI/1 96 n. 1.

Lit.: Lohrmann, Register Johannes 168; Gorla, L'arcivescovo Ansperto 107f.; Arnold, Johannes 32 mit Anm. 33.

Kommentar

Der Brief ist lediglich in den beiden Registerabschriften überliefert, vgl. zu diesen Caspar, Register Johanns 85-99 und Lohrmann 5-156. Das Schreiben ist zwar an alle Geistliche und das Kirchenvolk von Mailand adressiert, im Kontext wird aber Hadericus in der zweiten Person Singular angesprochen. Zur Kirche S. Protaso ad monachos vgl. Ceresoli, S. Protaso ai Monaci und Fiorio, Chiese di Milano 154f., zur Kirche S. Simpliciano vgl. ibid. 156-163 und Forcella, Iscrizioni IV 102. Zur im Zusammenhang mit dem Xenodochium stehenden Kirche SS. Cosma e Damiano alla Scala vgl. schließlich Caciagli, Santi Cosma e Damiano alla Scala und Forcella, Iscrizioni I 191 und IV 217. Im Passus cum omnibus tuis hominibus utriusque ordinis ist ordo wohl als "Kloster" zu deuten. Zu ordo als Klosterkonvent bzw. Kloster vgl. Niermeyer, Lexicon s. v. n. 21. Zu den Eingriffen des Papstes in die inneren Angelegenheiten der Mailänder Erzdiözese in dieser Zeit vgl. n. 663, n. 664 und n. 665. Die ungefähre Datierung ergibt sich aufgrund von zwei ebenfalls an Mailänder Empfänger gerichteten, auf den 15. Februar 881 datierten Briefen (n. 663 und n. 665), die in der Registerabschrift auf dieses Stück folgen; vgl. auch den wohl ebenfalls zeitgleich entstandenen Brief an den Archidiakon Anselm von Mailand (n. 664). Zur mit dem Data ut supra verbundenen Problematik vgl. Caspar 127-132 und Lohrmann 178f.

Nachträge

Nachtrag einreichen
Einreichen
Empfohlene Zitierweise

RI I,4,3 n. 659, in: Regesta Imperii Online,
URI: http://www.regesta-imperii.de/id/aa7600d5-4a28-427a-93ee-2a72f9d4c3ae
(Abgerufen am 19.04.2024).